1626 Papiernia Dittersbach

1626 Papiernia Dittersbach znak wodny – napis DITERSBACH w kole.

Papier czerpany z 1626 roku (lub starszy) z jednej z najstarszych papierni saksońskich, której wyroby docierały na Śląsk i do Wielkopolski (Bledzew).

Papiernia w Dittersbach powstała w 1559 r. gdy kanclerz elektora Hieronim Kiesewetter przyznał drezdeńskiemu papiernikowi Hieronymusowi Schaffhirtowi prawo do budowy papierni na rzece Wesenitz w Dittersbach (papier był produkowany w tym miejscu do 1959 roku).

Założyciel Hieronymus Schaffhirt (1530-1578) był niemieckim papiernikiem i sędzią miejskim w Dreźnie. Z wykształcenia papiernik, przejął od ojca papiernię w Dreźnie. Rodzina Schaffhirt od XVI do początku XX wieku prowadziła papiernie w ponad 20 miejscowościach (w Saksonii, Turyngii, Brandenburgii, Prusach Wschodnich i Czechach). Dostarczali swój papier kompozytorom takim jak Telemann, Mozart, Weber, Bach i Wagner czy innym sławom jak Kepler czy Wallenstein.

Hieronymus Schaffhirt zmarł 20 grudnia 1578 r. i został pochowany obok ojca na cmentarzu przykościelnym przy południowej ścianie kościoła Najświętszej Marii Panny w Dreźnie. I tu rzecz niezwykła – aby upamiętnić zmarłego wykonano płaskorzeźbę nie w kamieniu, ale z papierowej masy i umieszczono nad grobem papiernika. Nieznany artysta stworzył z papierowej masy w mistrzowski sposób przepiękną scenę ukrzyżowania Jezusa Chrystusa.

Scena Ukrzyżowania wykonana z masy papierowej by upamiętnić papiernika Hieronima Schaffhirta (obecnie jest prezentowana w Muzeum Miejskim w Dreźnie). Ilustracja z Wikipedii (fot. Paulae).

Południowa ściana kościoła Najświętszej Marii Panny w Dreźnie (rycina Moritza Bodenehra z 1714 roku – kilka lat później kościół rozebrano) – miejsce, gdzie spoczywał zmarły papiernik. Płyta ze sceną Ukrzyżowania była zapewne chroniona takim zadaszeniem na kolumnach.

Ilustracje pochodzą z Wikipedii: https://de.wikipedia.org/wiki/Hieronymus_Schaffhirt

Prezentowany papier jest z ok. 1626 roku lub starszy – pochodzi z księgi rękopiśmiennej w której oprawie znaleziono próbki drukarskie z 1626 roku – wtedy powstała oprawa księgi, a więc papier pochodzi z tego roku lub jest starszy. Zapisy w księdze dotyczyły Bledzewa. W tym czasie papiernikiem w Dittersbach był Jacob Hanisch (produkował tam papier w latach 1619-1640), przed nim właścicielem młyna była wdowa Anna Maria Pein (odnotowana w 1614 roku). Wycena – 1 karta zbliżona wielkością do formatu A4 (ze złożeniem pośrodku) = 50 zł.