Francisci Vallesii, De iis, quae scripta sunt physice in libris sacris, siue De sacra philosophia, liber singularis Augustae Taurinorum : apud haeredem Nicolai Beuilaquae, 1587 (Augustae Taurinorum : apud haeredem Nicolai Beuilaquae, 1587) Turyn 1587.
Pierwodruk.
Stron 4 nlb., stron 656, stron 12 nlb. Łacina, wymiary ok. 18 x 24,5 x 4,5 cm. Oprawa pergaminowa z epoki uszkodzona.
Liczne znakomite drzeworytowe duże inicjały (ok. 3,5 x 3,5 cm). Na stronie tytułowej zamazany wpis własnościowy.
Na stronie 4 (nieliczbowanej) wpis: ex libris Joannis Leoniceni Athestini.
Leoniceni: znakomita rodzina, pochodząca z Hiszpanii, najpierw przeszła do Pizy, a następnie rozprzestrzeniła się na Mesynę i Palermo. Najsłynniejszy w Europie przedstawiciel to Niccolò da Lonigo, zwany Leoniceno, po łacinie Nicolaus Leonicenus (1428-1524) – był włoskim lekarzem, botanikiem i humanistą. Lider medycyny humanistycznej, który wyszedł poza średniowieczną praktykę. Pisał ważne traktaty o chorobach wenerycznych, a w szczególności o kile.
Odręczny staranny wpis na stronie 4: ex libris Joannis Leoniceni Athestini – z ksiąg Jana Leonicena z Atestyny – wskazuje, że druk należał do Jana Leonicena – doktora filozofii, medycyny i chirurgii, profesora anatomii i botaniki na Akademii Zamojskiej (z Padwy sprowadził go Jan Zamojski by powierzyć mu na Akademii katedrę anatomii).
ZBIÓR WIADOMOŚCI DO HISTORYI SZTUKI LEKARSKIEJ w Polsce od czasów najdawniejszych, aż do najnowszych. Przez Ludwika Gąsiorowskiego. Dra Med. i Chir, Członka Towarzystw: Lekarskiego warszawskiego i naukowego krakowsk. z Uniw. Jagiell. połączonego. Tom II. Poznań 1853 Fragmenty:
„Katedra medycyny pomimo znacznego zapisu Solskiego oprócz Jana Leoniecena, który ją do r. 1649 i Bernarda Monegina z Padwy, który ją do roku 1691 zajmował, żadnego odtąd professora nie miała (Aniół Lengnentius Wenecyanin tylko kilka tygodni w roku 1708 uczył).
…o Piotrze Mucharskim: „Rozproszone są jego poezye w wielu dziełach. Uczcił w wielu miejscach pamiątki sławnych mężów, stawiając im nagrobki, jako to Janowi Leonicenie Atesteńczykowi lekarzowi włoskiemu, sprowadzonemu od Jana Zamojskiego do akademii zamojskiej na katedrę anatomi”.
Co do ustanowienia osobnej katedry anatomii przy akademii zamojskiej, dowodzi uczony prof. Dr. Majer 10), iż mylnie utrzymywałem (T. I. str. 355 mego Zbioru Wiad. do Hist. sztuk, lek. w Polsce), jakoby już w końcu XVI wieku była zaprowadzona, a to w następujący sposób: „Co się tyczy Zamościa, w pisemku jednem z połowy 17 stólecia znalazłem, ile mi się zdaje, nie wątpliwy dowód, że wprowadzenie Jana Leonicena, a z nim i osobnej katedry anatomii, nie nastąpiło w końcu XVI. wieku, ale dopiero w połowie XVII. stólecia, to jest w roku 1648 w którym Canevesius miał swoją przemowę; pisze on bowiem między innemi: „Excellentissimus pro me Joannes Leonicenus Physicae, Medicinae, Chirurgiae doctor, primusf paucos ante menses Anatomiae et Bothanices Ordinarius Professor, eruditione et industria magnus, Patavio ad publicam, ad academicam Zamoscensem Cathedram accersitus.“ Słowa Canevesiusza tu przytoczone niekoniecznie jeszcze dowodzą, że dopiero roku 1648 osobną katedrę anatomii w Zamościu założono; albowiem „primus, paucos ante menses Anatomiae et Botanices Ordinarius Professor, można sobie też tłómaczyć, iż Leonicena został przed kilkoma miesiącami .mianowany pierwszym ordynaryuszem, będąc może już wprzód extraordynaryuszem; albo też, że ten zaszczyt jako prof. ordynaryusz anatomii on pierwszy przy akademii zamojskiej otrzymał, a dawniej już mógł być z Padwy do Zamościa sprowadzony, którego albowiem roku z Padwy do Zamościa przybył, nie mogłem się nigdzie dowiedzieć. Zostanie to jednokowoż tylko domysłem, dopóki historya nam lepszych dowodów nie wykaże.
WIADOMOŚĆ HISTORYCZNO-STATYSTYCZNA O ZNAKOMITSZYCH BIBLIOTEKACH I ARCHIWACH PUBLICZNYCH I PRYWATNYCH, tak niegdyś byłych jako i obecnie istniejących w krajach dawną Polskę składających… KRAKÓW 1875. Fragment: Zamość (gub. Lubelska): 1) Biblioteka akademii Zamojskiej już w połowie XVII. w. była dosyć liczna. Pomnożyli ją znacznie legowaniem swoich zbiorów profesorowie: Jan Ursyn, Błażej Zaremba, Albert Nowopolski, Jan Leonicen…
Portret Leonicena z 1647 roku.
Jan Karol Kochanowski, Dzieje Akademii Zamojskiej: 1594-1784, Kraków 1899- 1900. – fragment: powołanie prof. Jana Leonicenusa, padewskiego doktora filozofii, medycyny i chirurgii w r. 1648 na mistrza botaniki do Zamościa. Był to niewątpliwie równy, acz wyjątkowy ze strony Akademii i jej profesorów dowód pamięci o nauce miejscowej, jak późniejszy nieco (1653 r.) testament rektora zamojs., Kacpra Szulca (Por. Rozdział IV), uposażający katedrę medycyny w Zamościu.
Autor oferowanego druku: Franciszek Valles (1524-1592) – hiszpański lekarz, filozof i gramatyk. Był największym hiszpańskim propagatorem medycyny renesansowej, uważanym za twórcę współczesnej anatomii patologicznej. Był osobistym lekarzem króla Filipa II. W 1544 rozpoczął studia na uniwersytecie w Alcalá. W 1547 roku uzyskał stopień naukowy w dziedzinie sztuki i filozofii, a w 1553 tytuł magistra sztuki i filozofii. W 1553 ukończył medycynę, a w 1554 otrzymał doktorat. Od 1556 roku jest wymieniany jako profesor, prowadzący zajęcia z praktycznej anatomii poprzez sekcje zwłok. Większość życia spędził w Alcalá de Henares, gdzie wykładał medycynę. Jako pierwszy prowadził zajęcia praktyczne ze zwłokami, dlatego uważany jest za twórcę anatomii patologicznej. Oprócz tego, że był lekarzem, był wielkim humanistą i pisarzem, opanował klasyczną grekę i łacinę. Ostatnie lata spędził w aptece klasztoru El Escorial, przygotowując destylację naturalnych roślin i organizując bibliotekę.
Obszerny biogram hiszpańskiej Wikipedii: https://es.wikipedia.org/wiki/Francisco_Valles
Wydawcy: spadkobierca Niccolo Bevilaquae. Założył firmę wydawniczą (1574- 1576) z Gaspare Bindoni, Francesco de Franceschi i Damiano Zenaro w celu publikacji prac prawniczych. W Turynie drukował w latach 1584-1595.
Wycena: obecnie (2022 r.) to wydanie jest oferowane w jednym z hiszpańskich antykwariatów za kwotę 2.200 dolarów USA (ok. 9.900 zł). Wycena naszego egzemplarza, uwzględniając stan zachowania, proweniencję oraz uwarunkowania polskiego rynku antykwarycznego: 8.000 zł (oczywiście wszelkie propozycje są mile widziane, także wymiana).
