Klocek. Zbiór starodruków z Wrocławia wydanych u Kornów w latach 1767-1774

Wycena 1.800 zł. Chcesz kupić? Zaproponuj swoją cenę: a@e-cymelia.pl

Kupujący otrzyma imienną fakturę – świadectwo, że jest to jego własność, że wszedł w posiadanie tak unikatowego zabytku legalnie oraz, że należne podatki zostały opłacone (nie musi płacić podatku pcc  – od zakupu rzeczy używanej powyżej 1000 zł).

Klocek zawierający 7 druków w języku niemieckim – pieśni i modlitwy dla wszystkich gmin ewangelickich na Śląsku. Wszystkie druki pochodzą ze słynnej wrocławskiej oficyny Korna. Oferujemy druki Wilhelma Gottlieba Korna (Wrocław 1739 – Wrocław 1806) – który zanim rozwinął działalność we Wrocławiu, kilka lat uczył się fachu w księgarni Michała Grölla w Warszawie. Tam nawiązał wiele kontaktów, co pozwoliło mu wydawać we Wrocławiu m.in. polskie podręczniki. Korn uruchomił w Rzeczypospolitej składy księgarskie w Warszawie, Lwowie i Poznaniu. Był dostawcą książek dla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Uniwersytetu Wileńskiego.

1. Allgemeines und vollständiges Evangelisches Gesang-Buch, für die Königl. Preußis. Schlesisch. Lande also eingerichtet, daß es in allen Evangelischen Gemeinden zu gebrauchen ist, indem man darinnen die erbaulichsten Lieder Aus allen in Schlesien zeithero üblichen Gesangbüchern zu allgemeiner Erbauung zusammen getragen hat, Nebst angefügtem Gebet-Buch und bey dieser fünften Auflage viel vermehret und nebst einer Vorrede von Johann Friedrich Burg, Königl. Ober-Consistorial-Rath und Inspector.(…) Breslau im Verlag Wilhelm Gottlieb Korns 1774.

16 stron nieliczbowanych, 1158 stron,32 strony nieliczbowane registru. Jak wskazano w tytule, jest to piąte wydanie tego śpiewnika dla Śląska.

Johann Friedrich Burg (Wrocław 1689 – Wrocław 1766) – niemiecki teolog i kaznodzieja ewangelicki. Związany od urodzenia do śmierci z Wrocławiem – jego znaczenie wzrosło po podbiciu Śląska przez Prusaków. Burg jako jeden z pierwszych oddał hołd królowi Prus Fryderykowi Wielkiemu jako zbawcy kościoła ewangelickiego na Śląsku, za co został awansowany w kościelnych strukturach ewangelickich. Co ciekawe – jego drugą żoną była Ewa Christina Neumann – córka Kaspara Neumanna. Druk Kaspara – jest umieszczony w klocku jako trzeci.

2. Geistliches Bet-Opfer, oder auserlesene Gebethe, Zur Hauß- Kirchen- und Reise-Andacht… (…) Breslau bey Wilhelm Gottlieb Korns 1774.
144 strony.

3. Herrn Caspar Neumann, Kern aller Gebethe.

Bez roku i miejsca wydania, ale ta sama czcionka i skład wskazuje na drukarnię Korna.
16 stron nieliczbowanych.

Caspar (lub Kaspar) Neumann (1648-1715) – niemiecki uczony i duchowny z Wrocławia, zajmujący się zagadnieniem umieralności. Pionier statystyki demograficznej. W 1678 został dziekanem swojej dawnej szkoły, wrocławskiego gimnazjum magdaleńskiego a w 1689 pastorem i wikarym kościoła pw Marii Magdaleny we Wrocławiu. W 1697 Neumann został wyznaczony inspektorem luterańskich szkół i kościołów. Później został wikarym kościoła św. Elżbiety i wykładowcą teologii w obu miejskich gimnazjach parafialnych. Wśród jego uczniów byli filozof niemiecki epoki oświecenia Christian Wolff oraz pisarz i dysydent religijny Johann Bachstrom. W 1680 opublikował w Jenie swój modlitewnik pod tytułem „Kern aller Gebete”. Neumann jest autorem ponad 30 pieśni, z których część została zawarta w Burg’s Gesang Buch (1746) i w dziewiątym wydaniu Breslau Vollständige Kirchen-und Haus-Music (ok 1700). Jest także autorem teorii o „hieroglificznym” znaczeniu liter alfabetu hebrajskiego: aleph np. miała oznaczać aktywność, beth trójwymiarowość itp. Isaac Newton napisał do niego list potwierdzając otrzymanie książki wyjaśniającej tę teorię (Clavis Domus Heber) i pogratulował starań, ale przyznał, że sam ma zbyt małą wiedzę na ten temat by móc ocenić jej wartość. W traktacie „Reflexionen über Leben und Tod bey denen in Breslau Geborenen und Gestorbenen” zawarł obserwacje dotyczące umieralności mieszkańców. (…) Praca Neumanna była pierwszą tego typu na ziemiach niemieckich (…). (Wikipedia).

4. Der ganze Psalter Konigs und Propheten Davids… (…) Im Jahr Christi 1767. Bez miejsca wydania.

91 stron, 5 stron nieliczbowanych registrów.

5. Episteln und Evangelia, wie man sie durchs ganze Jahr an Sonntagen und andern Festen pflegt zu lesen. Wie auch Historia der Passion. (…) Breslau, Bey Wilhelm Gottlieb Korn.

Bez roku wydania. Na karcie tytułowej (zajmuje około 1/3 karty) – widok kościoła św. Elżbiety (drzeworyt). 112 stron.

6. Der kleine Catechismus herrn D. Martin Luthers, nebst beigefügten Fragstücken und Haus-Tafel. Breslau bey Wilhelm Gottlieb Korn. 

Bez roku wydania. 16 stron.

7. Die Augspurgische Confession oder Glaubens-Bekanntniss, wie solche Anno 1530. Kaiserlicher Maiestat zu Augsburg ubergeben worden. Breslau bey Wilhelm Gottlieb Korn, 1773.

32 strony.

Oprawa pełna skóra z przetarciami lakieru, który pokrywał całość okładki. Wnętrze okładki – deska – dość archaiczne zastosowanie jak na II połowę XVIII wieku, kiedy to powszechnie stosowano tekturę. Tu deska została użyta zapewne ze względu na grubość druku. Deska bardziej usztywnia klocek. Wymiary całości to ok. 11 x 17,5 x 7 cm. Zdobienia na okładce – w tym inicjały właściciela: AEG i data wykonania oprawy: 1775 r. W rowkach zdobień na okładce ślady złocenia – całe zdobienia były pierwotnie złote. Krawędzie kart złocone z ozdobnymi tłoczeniami. Stan kart bardzo dobry. W kilku miejscach w książkę włożone jakieś świstki czy fragmenty pawich piór (?).

Podobne wydania są notowane na niemieckim rynku w cenie: wydanie 1748 – 440 euro, wydanie 1775 – 480 euro (te wydania miały frontispis z pruską królewską parą nad małą panoramą Wrocławia – fakt zamieszczenia miedziorytu był opisany na karcie tytułowej, zaś w oferowanym wydaniu z 1774 nie ma w tytule wzmianki o sztychu, więc w tym wydaniu zapewne go nie było; do tego oba oferowane w Niemczech wydania nie mają 7 druków, ale 5 lub 6 – w obu brakuje np. Psałterza, który znajduje się w naszym wydaniu).