Pierwodruk niezwykle popularnego prawniczego traktatu o sposobach zaskarżania i kwestionowania wyroków sądowych prowadzących do nieważności postępowań i wyroków – dzieła włoskiego prawnika Sebastiano Vanzio (1515-1571). Wydawcą druku był słynny lyoński drukarz Mathias (Macé) Bonhomme, który trzy lata później jako pierwszy dostrzegł potencjał proroctw Nostradamusa i wydał je w formie książki.
Tractatus de nullitatibus processuum ac sententiarum, causarum patronis, caeterisq[ue] legum studiosis, & in foro praesertim Romano versantibus non munus utilis quam necesserius, inter alia ostendens quot, & quibus modis processus, ac sententiae per modum nullitatis impugnari, & impugnate ab eisdem nullitatibus defendi seu reparari possint, Lugduni (Lyon) 1552, łacina.
Tytuł druku można przetłumaczyć jako: Traktat o nieważności postępowań i wyroków, dla patronów spraw i dla studiujących inne prawa, a zwłaszcza dla tych, którzy zajmują się rzymskim, nie jest zadaniem pożytecznym, ale koniecznym, pokazując między innymi, jak wielu i w jaki sposób postępowania i wyroki mogą być kwestionowane na drodze nieważności, a zaskarżone przez nie mogą być bronione lub naprawiane przez nieważność.
Drukarz: Mathias (Macé) Bonhomme – francuski drukarz i wydawca, lata aktywności: 1536-1569 (niektóre źródła podają, że są to jego daty urodzenia i śmierci, ale jest to informacja błędna). Pojawił się w Lyonie w 1536 roku, w ciągu 35 lat pracy wydał (także we współpracy z innymi wydawcami) nie mniej niż 288 publikacji. Wiemy, że w 1541 roku na krótko osiedlił się w Vienne (Francja, region Owernia-Rodan-Alpy) już jako renomowany drukarz z Lyonu. Do historii drukarstwa przeszedł jako pierwszy wydawca przepowiedni Nostradamusa (pierwodruk Les Prophéties de M. Michel Nostradamus, à Lyon, chés Macé Bonhomme, MDLV [4 mai 1555]). Michel de Nostredame, lepiej znany jako Nostradamus, słynął z przepowiedni o przyszłości świata. Bonhomme miał go spotkać się w Awinionie lub bezpośrednio w Lyonie, gdzie Nostradamus był kilka razy. Bonhomme jako pierwszy dostrzegł potencjał proroctw Nostradamusa i dzięki temu rozpropagował przepowiednie N. w całej Francji a potem szerzej w Europie.
Poza dziełami astrologicznymi Bonhomme wydawał też dzieła alchemiczne, w których poszukiwano sposobów przemiany metali w złoto lub srebro, ale także panaceum na wszelkie choroby, odnalezienia sposobu by otrzymać życie wieczne. W 1557 roku Bonhomme opublikował złożoną kolekcję czterech traktatów o alchemii Rogera Bacona.
Na stronie tytułowej sygnet drukarski Bonhomma – w zdobnej ramie w owalu Perseusz przelatujący nad skamieniałymi postaciami. W jednej ręce ma miecz, a w drugiej odciętą głowę Meduzy
Sebastiano Vanzi (inne formy: Sebastianus/Sebastian/Sebastiano Vantius/Vanzio) (1515-1571) -włoski prawnik urodzony w Rimini, a w latach 1562-1571 biskup Orvieto.
Opis oferowanego druku: wymiary ok. 22 x 33 x 3, druk po niezbędnych pracach rekonstrukcyjnych: oprawa skóra, grzbiet – rekonstrukcja skóropodobna, zrekonstruowano także skórzane rzemyki – w miejscu, gdzie pierwotnie były – i tu rzecz dość rzadka – rzemyki do wiązania druku były nie tylko na dłuższej krawędzi oprawy, ale też na krótszych – górnej i dolnej – co zostało zrekonstruowane. Uzupełniono wyklejki i brakujące czyste karty papieru czerpanego przed kartą tytułową i na końcu druku. Na dolnej krawędzi kart skrót tytułu, co wskazuje, że książka u właściciela leżała na płasko na półce (związane rzemyki na dolnej krawędzi służyły wtedy też do wyciągania druku z półki).
Ilość stron: 5 kart nieliczbowanych, 384 stron, 28 kart nieliczbowanych (index); łacina. Strona tytułowa – uszkodzenia uzupełnione. Na odwrocie karty tytułowej w owalu piękny portret autora, zaś na kolejnej stronie herb Fulvio Giulio della Corgna, biskupa Perugii.
Pod portretem autora ekslibris Enrico Finzi z sentencją Hic est Veritas (oto prawda) nad studnią. Jest to znak własnościowy Enrico Finzi (Mantua 1884-Florencja 1973) – wybitnego włoskiego wykładowcy prawa i adwokata. Finzi to rodzina o żydowskich korzeniach, która była prześladowana w czasach faszyzmu. Enrico Finzi ukończył studia prawnicze w Bolonii w 1907 r., po czym studiował jeszcze w Niemczech i Anglii. Do Bolonii powrócił na krótko dopiero w 1915 r., gdy otrzymał stanowisko wykładowcy prawa cywilnego. Od 1922 roku wykładał na Wydziale Prawa Uniwersytetu we Florencji. Autor kilku publikacji prawniczych. Nie dziwi zatem druk prawniczy w jego bibliotece. (Za: Adelia Noferi: Attraversamento di luoghi simbolici Petrarca, il bosco e la poesia Con testimonianze sull’autrice a cura di Enza Biagini, Anna Dolf FIRENZE UNIVERSITY PRESS 2021)
Druk dopracowany edytorsko – w treści duże piękne inicjały – drzeworyty (ok. 6 x 6 cm) np. jeleń – karta 2, rycerz z mieczem na koniu – s 2, Neptun z trójząbem na s. 53. W treści zdarzają się odręczne podkreślenia i dopiski z epoki.
Pierwodruk. Kompletny egzemplarz w ładnym stanie.
Jak ważna była publikacja dla ówczesnych prawników pokazuje fakt, że druk był jeszcze kilkakrotnie wznawiany- m.in. w roku: (1552 – pierwodruk), 1554, 1556, 1559, 1560, 1566, 1574, 1625.
Wycena uwzględniająca rekonstrukcje: 4.000 zł
Podstawa wyceny – brak dostępnych informacji o wycenach pierwodruku. Wydanie 2 (1554, wydawca Aldo Manuzio) obecnie (2022) jest oferowane za 2.950 funtów UK.
