List dłużny na pergaminie z 1796 r. spłacany przez kolejne 135 lat (do 1931 r.)

Wycena 2.300 zł. Chcesz kupić? Zaproponuj swoją cenę: a@e-cymelia.pl

Kupujący otrzyma imienną fakturę – świadectwo, że jest to jego własność, że wszedł w posiadanie tak unikatowego zabytku legalnie oraz, że należne podatki zostały opłacone (nie musi płacić podatku pcc  – od zakupu rzeczy używanej powyżej 1000 zł).

Niezwykły dokument pergaminowy w języku niemieckim, którego początek sięga 1796 roku, zaś ostatnie wpisy na nim są z 1931 roku.


List dłużny – obciążenie hipoteczne na kwotę 300 florenów (?) kapitana Johanna Heinricha Hartmanna z Kappel (północna Szwajcaria) wobec Heinricha Scherrera z Blomberg (Szwajcaria). Wystawiono w Kappel 6 kwietnia 1796 roku.

Co ciekawe – rzecz nie do pojęcia w naszym kraju, w którym między 1796 a 1931 rokiem przetoczyło się kilka wojen i powstań, zmieniała się waluta i władze – a tu w Szwajcarii, kolejni właściciele obciążonej nieruchomości cierpliwie spłacali hipotekę przez 135 lat – co zostało po kolei skrupulatnie odnotowane na dokumencie.


Dokument sporządzony przez Johanna Caspara Scherrera z Lauffen. Spisany przez pisarza sądowego (referendarza) Johanna Kaspara Steinera. Format pergaminu ok. 22,5 (plus zakładka 4 cm) x 56 cm (po złożeniu ok. 21 x 14 cm).


Kredyt hipoteczny według kolejnych wpisów na dokumencie był przekazywany następującym właścicielom w drodze zakupu lub dziedziczenia:


czerwiec 1823: porucznik Friedrich Anderegg, Bundt (?)
czerwiec 1836: rajca Jacob Schwander, Wattweil
kwiecień 1837: Johannes Bösch, Kappel
kwiecień 1839: rodzeństwo Wenk, Schwand, a od nich Johann Ulrich Wenk z Hochwarth, gmina Ebnat
sierpień 1864: Wdowa Wenk, z domu Hermann z Hochwarth, gmina Ebnat
styczeń 1869: Johannes Bösch, Nestenberg, gmina Ebnat
czerwiec 1885: Rudolf Bösch, Winterau, Ebnat
kwiecień 1887: Wdowa Elisabetha Bösch, z domu Schweizer z Winterau, Ebnat
lipiec 1891: Jean Schweizer von Jakob sel? z Wattwil, obecnie w Ameryce
grudzień 1893: Caspar Bösch w Kappel
maj (?) 1916: Rudolf Bösch-Frei w Steinenbach, Kappel.


Ostatnie trzy zmiany na dołączonej dodatkowej kartce papieru (ok. 18,8 x 24 cm) – papier jest ze znakiem wodnym zapobiegającym fałszerstwu – napis: KANTON ST. GALLEN STEMPEL. Karta poza tym ma też piękny wycisk – sucha pieczęć opłaty skarbowej. Większość wpisów jest ostemplowana pięknie odbitymi suchymi pieczęciami lub tuszowymi gminy Kappel. 7 suchych pieczęci i 6 tuszowych.


Hipoteka została unieważniona dopiero 30 grudnia 1931 r. Na znak unieważnienia w złożonym pergaminie ścięto dwa rogi – co dało efekt w postaci dwóch kwadratowych otworów (długość krawędzi 3 lub 4,5 cm) niestety ze stratą pierwotnego tekstu. Ostatnia adnotacja na pergaminie jest z 1937 roku.


Piękny dokument będący świadectwem życia, ciężkiej pracy i spłaty przez 135 lat kilkunastu mieszkańców północnej Szwajcarii – państwa, którego synonimem jest solidność, trwałość, rzetelność i sprawności działania.