ZABYTEK KLASY ZEROWEJ zdobiony dukatowym złotem
Charakterystyka rękopisu z ok. 1465 r.
Karta pergaminowa zawierająca fragment modlitwy brewiarzowej, pochodzi z ok. 1465 r. z Brugii na terenie historycznej Flandrii (dziś Belgia). Tekst łaciński napisany typowym dla tego czasu pismem gotyckim na starannie wyprawionym pergaminie. Książka miała wymiary ok. 15,7 cm x 22,5 cm, służyła osobistej modlitwie, była przedmiotem luksusowym. W tekście znajdują się modlitwy (kommemoracje – wspomnienia) do świętych męczenników. Na karcie widnieją wspomnienia następujących świętych: Andrzeja, Szczepana (tj. Stefana), Wawrzyńca, Tomasza; wplecione są w nie fragmenty Psalmów.
Na pierwszej stronie widoczne zdobione inicjały M, S, D, a na odwrociu L, D, D; są to litery uncjalne. W dużych inicjałach tj. w literze S i L ukazano sylwetki świętych z ich atrybutami, czyli narzędziami, którymi zadano im śmierć – św. Szczepan trzyma kamienie, a św. Wawrzyniec rożen. Wszystkie inicjały są zdobione złotem i kolorowymi farbami z dominacją niebieskiej i czerwonej. Zdobienie uzupełnia piękna, bogato zdobiona i kolorowa bordiura przedstawiająca fantazyjny ornament roślinny.
Poniżej odczyt i tłumaczenie fragmentu rozpoczynającego się od inicjału „S” (osiem wersów):
Stephanus vidit celos / apertos vidit et intro- / -ivit beatus homo cui / celi patebunt. /Gloria et honore co- / -ronasti eum Domine. / Et constituisti eum / super opera manuum tuarum. Oremus. /
Tłumaczenie:
Szczepan zobaczył otwarte niebiosa, zobaczył i wstąpił. Błogosławiony człowiek, który niebo osiągnął. Chwałą i czcią go uwieńczyłeś Panie. Obdarzyłeś go władzą nad dziełami rąk Twoich. (fragment Psalmu 8). Módlmy się.
